CONTRA „Konflikt w procesach transformacji” – to nazwa nowego międzynarodowego projektu, którego realizacja właśnie rozpoczyna się w Gdyni. W jego ramach badacze i badaczki z europejskich ośrodków sprawdzają, jak do rozwoju miasta można wykorzystać tematy dzielące mieszkańców.
Każde miasto boryka się z rozmaitymi konfliktami interesów. Wypracowanie rozwiązań optymalnych, satysfakcjonujących wszystkie strony nie jest łatwe, ale powstaje coraz więcej narzędzi, które mają usprawnić ten proces. Jednym z nich jest projekt CONTRA „Konflikt w procesach transformacji”, do którego realizacji przystąpiło nasze miasto. Podejmuje ważny temat polaryzacji i zróżnicowanych interesów; jest też świetną okazją do międzynarodowej współpracy.
– Gdynia już wielokrotnie udowodniła, że jest miastem nie tylko innowacyjnym, ale i otwartym: na zmiany, na dialog i na opinie mieszkańców – mówi Michał Guć, wiceprezydent Gdyni ds. innowacji. – Doceniamy to, że gdynianki i gdynianie aktywnie włączają się w proces zarządzania miastem, chcą o nim decydować i podsuwają nam wiele ciekawych rozwiązań. Nie zawsze proces podejmowania decyzji jest prosty. Stale szukamy optymalnych rozwiązań, czerpiemy z dobrych praktyk innych miast – także z zagranicy, podejmujemy współprace. Ta najnowsza, w międzynarodowym gronie, skupia się na tematach budzących kontrowersje czy wręcz wywołujących konflikty.
Celem projektu CONTRA „Konflikt w procesach transformacji” jest zbadanie, w jaki sposób wykorzystać potencjał ewentualnych konfliktów wokół procesu partycypacyjnego, tak aby miasta stawały się bardziej zrównoważone. Najważniejszym założeniem projektu jest podejście do słowa „konflikt” rozumianego jako różnica między wartościami czy postawami różnych grup w wybranej kwestii. Konflikt jest tu naturalnym i potencjalnie produktywnym elementem zarządzania miastem.
– W ramach realizacji tego projektu nie rozwiązujemy żadnego konfliktu, nie podejmiemy decyzji – podkreśla Michał Guć. – Tematem, któremu się przyjrzymy, są kwestie związane z zagospodarowaniem Polanki Redłowskiej.
Historii sporu o Polankę Redłowską przyjrzy się zespół badaczek i badaczy z Uniwersytetu Warszawskiego, a efektem ich prac będzie poznanie różnych zdań i perspektyw na ten temat. Polanka posłuży za studium przypadku dla specjalistów z różnych ośrodków. Badania prowadzone z uważnością i doświadczeniem środowiska naukowego z kilku krajów Europy pozwolą wypracować innowacyjne sposoby dyskusji o sytuacjach spornych.
– Nasz projekt ma charakter przede wszystkim badawczy. Międzynarodowy zespół badaczy i badaczek zaangażowanych w projekt CONTRA reprezentuje dziedziny takie jak socjologia, prawo, antropologia, geografia czy planowanie przestrzenne. Wspólnie będziemy sprawdzać, jak w różnych krajach, w zupełnie odmiennym otoczeniu społecznym i prawnym, miasta radzą sobie z wyzwaniami związanymi z planowaniem przestrzennym i jego integracją z polityką klimatyczną. W przypadku Gdyni najbardziej frapującym przykładem jest Polanka Redłowska. Zależy nam, by poznać różne perspektywy, opinie i wizje dotyczące tego obszaru, zarówno ze strony władz miasta, aktywistów miejskich, jak i wszystkich, którzy w jakiś sposób czują, że ten temat jest im bliski – mówi dr Joanna Krukowska, adiunkt na Uniwersytecie Warszawskim, kierowniczka projektu CONTRA.
Co ważne, CONTRA sięgać będzie do bardzo innowacyjnych metod. Jedną z nich będą tzw. drama laby, czyli techniki teatralne wykorzystywane do pracy warsztatowej. W projekcie CONTRA drama laby mają ujawnić produktywny potencjał angażowania się w konflikt. Ich uczestnicy będą m.in. brać udział w inscenizacji konfliktu, wchodząc w różne role i stając po różnych stronach barykady, aby wczuć się i poznać przeciwne perspektywy stron zaangażowanych w sprawę.
Drama laby zrealizuje Teatr Gdynia Główna. Wkrótce rozpocznie się rekrutacja dla osób, które chciałyby wziąć udział w drama labach. Minimalna ilość uczestników to czterdzieści osób.
– Czujemy się dumne, że przez najbliższe 16 miesięcy będziemy mogły dzielić się swoim wieloletnim doświadczeniem w realizacji teatru zaangażowanego społecznie z naukowcami i naukowczyniami, badaczkami, podmiotami publicznymi, a jednocześnie uczyć się nowych praktyk od ośrodków teatralnych, które, podobnie jak my, niosą w sobie projekt krytyczno-emancypacyjny wobec rzeczywistości. Po doświadczeniu mocy Teatru Forum w procesach integracyjnych i społecznej zmiany, jakimi były spektakle zrealizowane z mieszkańcami rewitalizowanego Wzgórza Orlicz-Dreszera („Dachy nad Pekinem”), czy osobami z doświadczeniem bezdomności („W drodze Q… Nie-całkiem kulturalny Utrecht”) mamy w sobie chęć wypróbowania nowych narzędzi ze świata sztuki, które umożliwią skuteczne rozmowy między zainteresowanymi stronami. – mówi Małgorzata Polakowska, koordynatorka merytoryczna projektu z ramienia Teatru Gdynia Główna.
Gdyńskim partnerem projektu jest UrbanLab Gdynia.
– Cieszymy się, że UrbanLab może być partnerem tak nowatorskiego i europejskiego projektu. Mamy nadzieję, iż dzięki wypracowanym rozwiązaniom, w przyszłości Gdynia, jak i inne miasta na całym świecie będą mogły sięgać po narzędzia ułatwiające rozwiązywanie konfliktów, traktując go jako nieunikniony element miasta, który może wnieść nową jakość w lokalną demokrację – dodaje Joanna Krukowska, kierowniczka UrbanLab Gdynia.
O projekcie oraz poszczególnych działaniach będziemy na bieżąco informować na: www.urbanlab.gdynia.pl, Facebooku: facebook.com/UrbanLabGdynia.
Kontakt ws. projektu: urbanlab@lis.gdynia.pl
Strona o projekcie w języku angielskim: https://conflictintransformations.eu/
Projekt „Konflikt w procesach transformacji” (nr rej. 2021/03/Y/HS5/00207) sfinansowano przez Narodowe Centrum Nauki w ramach programu EN-UTC, który otrzymał dofinansowanie na podstawie Umowy Finansowej nr 101003758 w ramach Programu finansowania badań naukowych i innowacji Unii Europejskiej Horyzont 2020. / „Conflict in Transformations” project (no. 2021/03/Y/HS5/00207) was funded by the National Science Centre, Poland, within the EN-UTC Programme that has received funding from the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme under Grant Agreement No 101003758.
